اتریوم چیست؟ آشنایی کامل با دومین ارز دیجیتال بزرگ جهان

مقدمه

اتریوم (Ethereum) یک پلتفرم بلاک‌چین متن‌باز است که در سال ۲۰۱۵ توسط برنامه‌نویسی به نام ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) راه‌اندازی شد. برخلاف بیت‌کوین که صرفاً برای انتقال پول دیجیتال طراحی شده، اتریوم بستری برای اجرای قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) و ساخت برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) است. ارز بومی شبکه اتریوم، اتر (ETH) نام دارد.

تفاوت اتریوم با بیت‌کوین

قرارداد هوشمند چیست؟

قرارداد هوشمند کدی است که روی بلاک‌چین اجرا می‌شود و وقتی شرایطی مشخص برآورده شود، به‌صورت خودکار اجرا خواهد شد. این ویژگی باعث شده اتریوم بتواند میزبان برنامه‌های پیچیده‌ای مثل صرافی‌های غیرمتمرکز، بازی‌ها، وام‌دهی دیجیتال و NFTها باشد.

مثال ساده: قراردادی بنویسید که وقتی شخص A پول را واریز کرد، کلید فایل دیجیتال برایش ارسال شود. همه چیز خودکار، بدون نیاز به اعتماد و واسطه.

اتریوم چگونه کار می‌کند؟

اتریوم مانند بیت‌کوین از فناوری بلاک‌چین استفاده می‌کند اما یک لایه اضافه به نام ماشین مجازی اتریوم (EVM) دارد که امکان اجرای کدهای قرارداد هوشمند را فراهم می‌کند. توسعه‌دهندگان با زبان‌هایی مثل Solidity می‌توانند این قراردادها را بنویسند و روی شبکه اتریوم مستقر کنند.

مزایای اتریوم

• قابلیت ساخت برنامه‌های غیرمتمرکز

• قراردادهای هوشمند با قابلیت اتوماسیون

• جامعه بزرگ توسعه‌دهندگان

• پایه بسیاری از پروژه‌های DeFi و NFT

معایب و چالش‌ها

• کارمزدهای بالا (GAS Fee) هنگام شلوغی شبکه

• مشکلات مقیاس‌پذیری (گرچه با به‌روزرسانی‌های جدید بهبود یافته)

• رقابت شدید از سوی بلاک‌چین‌های جدید مانند Solana و Avalanche

اتریوم ۲.۰ و Proof of Stake

در سال ۲۰۲۲، اتریوم به‌طور رسمی از مدل اثبات کار (Proof of Work) به مدل اثبات سهام (Proof of Stake) مهاجرت کرد، حرکتی که به آن “مرج (Merge)” گفته می‌شود. این تغییر:

• مصرف انرژی را تا ۹۹٪ کاهش داد

• زمینه را برای مقیاس‌پذیری بهتر فراهم کرد

• به کاربران امکان داد با سپرده‌گذاری اتر، پاداش دریافت کنند

کاربردهای اتریوم

• ساخت توکن‌ها (ERC-20 و ERC-721 برای NFT)

• اجرای پروژه‌های دیفای (DeFi)

• ساخت DAOها (سازمان‌های غیرمتمرکز)

• فروشگاه‌های NFT و بازی‌های مبتنی بر بلاک‌چین

نتیجه‌گیری

اتریوم فراتر از یک ارز دیجیتال است. این پلتفرم زیربنای اقتصاد غیرمتمرکز آینده محسوب می‌شود. با فراهم کردن امکان برنامه‌نویسی و قراردادهای هوشمند، اتریوم دنیایی از نوآوری‌ها را به روی کاربران و توسعه‌دهندگان باز کرده است.